วัวชนปักษ์ใต้พนันไม่เกี่ยวอำนาจการเมือง

วัวชนปักษ์ใต้พนันไม่เกี่ยวอำนาจการเมือง ชนวัวเป็นความบันเทิงพื้นบ้านของชุมชนในแถบลุ่มทะเลสาบสงขลา ลุ่มน้ำปัตตานี ลุ่มน้ำโกลก และไชยาพุมเรียง มาแต่เก่าก่อน

จวบจนเกิด พ.ร.บ.การพนัน พ.ศ.2478 สนามชนวัวที่เคยอยู่ตามลานบ้านหรือหัวไร่ปลายนาก็ถูกจัดที่ทางให้มีความชัดเจนขึ้นกลายเป็น ‘สนามกีฬาชนวัว’ หรืออีกนัยหนึ่งก็คือบ่อนชนวัวปี 2540 กีฬาชนวัวในภาคใต้เกิดการเปลี่ยนแปลงอีกครั้งหนึ่ง เมื่อสนามชนวัวมีจำนวนเพิ่มมากขึ้น มีการนำการบริหารจัดการแบบใหม่ในระบบธุรกิจ และการเลี้ยงวัวชน เริ่มนำวิทยาการสมัยใหม่มาผสมผสานกับภูมิปัญญาพื้นบ้านมากขึ้นเพื่อชัยชนะในสังเวียน กระทั่งปี 2555 ใน 7 จังหวัดภาคใต้-สงขลานครศรีธรรมราช พัทลุง กระบี่ ตรัง สุราษฎร์ธานี และสตูล ก็มีสนามชนวัวถูกกฎหมายอยู่ถึง 28 แห่ง และบ่อนซ้อมหรือสนามชนวัวผิดกฎหมายอีก 32 แห่งทว่า ในพื้นที่ของสังเวียนวัวมิใช่เป็นเรื่องของการพนันขันต่อเพียงอย่างเดียว หากยังแฝงนัยทางอำนาจที่ผูกโยงกับอัตลักษณ์ของคนใต้ และเลี่ยงไม่ได้ที่อำนาจนี้ย่อมถูกการเมืองนำไปใช้เป็นฐาน บ่อนวัวชนจึงเปรียบเสมือนพื้นที่อิสระจากรัฐ ที่

หากใครพาตนเองเข้าไปอ้างอิงได้ ย่อมหมายถึงสถานะแห่งการยอมรับ ยังไม่นับตัวเงินสะพัดในบ่อนหลายหมื่นล้านบาท ที่สร้างวงจรเศรษฐกิจต่อเนื่องอีกมากมาย“ที่นี่เปิดมา 7 ปีแล้ว ลงทุนไปสามล้านเจ็ด แต่คืนทุนตั้งแต่ 2 ปีแรก การเปิดบ่อนวัวเปิดยาก ต้องพร้อมทุกเรื่อง เงิน บารมีต้องมีบ้าง พรรคพวกต้องมี ต้องมีความเข้าใจเรื่องวัว ต้องรู้จักวัวว่าตัวนี้มาจากไหน ๆ วัวไม่มีหัวนอนปลายเท้ามาแข่งบ่อนนี้ไม่ได้” บุญส่ง นิจพล นายสนามกีฬาชนโค บ้านทุ่งโพธิ์ ต.ทุ่งโพธิ์ อ.จุฬาภรณ์ จ.นครศรีธรรมราช เล่าความเป็นมาของสนามชนวัวของตนจากงานศึกษาเรื่อง เศรษฐกิจการเมืองการพนัน (กีฬา) วัวชนภาคใต้ ของ ผศ.ดร.รงค์ บุญสวยขวัญ ประธาน ผู้ประสานงานหลักสูตรรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ระบุว่า นายสนามในสังคมคนใต้ได้รับยกย่องเป็น ‘นายหัว’ เพราะใช่ว่าใคร ๆ ก็จะเปิดสนามชนวัวได้ แต่ต้องมีเครือข่ายกว้างขวางพอที่จะจัดหาวัวจากพื้นที่ต่าง ๆ มาชนในบ่อนได้ อีกทั้งต้องสามารถรักษากฎเกณฑ์ภายในบ่อนได้อย่างเด็ดขาด

“ในเชิงภาพลักษณ์ มันเป็นภาพของอิทธิพล นักเลง ยิงกันตาย แต่ก็มีน้อยมากเหมือนกัน แล้วก็ไม่ใช่ยิงกันในสังเวียนนะ ในบ่อนวัวชนจึงไม่มีปัญหาพวกนี้ เพียงแต่ในอดีต เจ้าของสนามอาจจะเป็นผู้มีอิทธิพลที่ใช้ความรุนแรงกับผู้ที่มาดูวัวชนแล้วไม่ปฏิบัติตามบรรทัดฐาน บ่อนวัวชนจึงเป็นอิสระจากอำนาจรัฐค่อนข้างมาก เขาจะจัดการชุมชน จัดการคนที่มาอยู่ร่วมกันเฉียด 3 พันคนยังไง เขาก็จัดการตามบุคลิกภาพของนายสนาม ก็คือ

ความรุนแรงที่จะจัดการกับคนที่ไม่เสียค่าบัตรผ่านประตู ต้มวัว (หมายถึงล้มวัว ลักษณะเดียวกันกับการล้มมวยหรือการโกงเพื่อให้ฝ่ายตนชนะ) หรือเล่นการพนันแล้วไม่จ่ายเวลาได้เสีย” ดร.รงค์กล่าวเจริญ เส้งสุ้น อดีตสมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนจังหวัดพัทลุง อ.ศรีนครินทร์ นายสนามชนกีฬาชนโค บ้านท่ามิหรำ สนามชนวัวที่ใหญ่ที่สุดของภาคใต้ กล่าวว่า วัวต้มกัน คนก็ไม่มา เสียชื่อ เขาประกาศชัดว่าบ่อนของเขาจะต้องไม่มีการต้มวัวเด็ดขาด

เล่าลือกันว่า ในอดีต การต้มวัวถือเป็นเรื่องคอขาดบาดตายที่อาจจบลงด้วยชีวิตของผู้ที่บังอาจขัดขืนประกาศิตของนายสนาม ดร.รงค์ ยืนยันว่า ‘ล้มวัวแล้วได้ยิง’ เป็นความจริง มันคือประกาศิตที่กึกก้องอยู่ในหูของสังคมคนชนวัว ซึ่งปัจจุบันไม่มีการพิพากษาในลักษณะนี้แล้วการขออนุญาตชนวัวตาม พ.ร.บ.การพนัน พ.ศ.2478 อยู่ภายใต้การใช้อำนาจดุลยพินิจของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย โดยใบอนุญาตวัวชนมีอายุตลอดชีพสำหรับ

ผู้ที่ได้รับอนุญาตเท่านั้น การที่บุคคลหนึ่งได้รับใบอนุญาตเปิดบ่อนชนวัว จึงถือเป็นบุคคลที่มีบารมีในสายอำนาจรัฐหรือราชการและได้รับการยอมรับจากสังคมว่าเป็นบ่อนหลวงเมื่อสนามกีฬาชนวัวเป็นพื้นที่ทางสังคมที่แสดงถึงบารมี ความมีพลังอำนาจของบุคคล จึงเลี่ยงไม่ได้ที่พื้นที่นี้จะเป็นวิถีทางหนึ่งที่นำไปสู่ตำแหน่งทางการเมืองทั้งในระดับท้องถิ่นและระดับชาติ ดร.รงค์อธิบายว่า