สาระและวิธีการเลี้ยงเกี่ยวกับวัวชน

สาระและวิธีการเลี้ยงเกี่ยวกับวัวชน วัวชนเป็นวัวพันธุ์พื้นเมือง ที่ผู้เลี้ยงคัดเลือกเอาลักษณะดี ๆ ของแต่ละตัวนำมาเลี้ยง เพื่อขุนเป็นวัวชน

การเลี้ยงวัวชนในภาคใต้ มีการเลี้ยงกันมานาน แต่เพิ่งจะมาเป็นที่นิยมมากขึ้นในปัจจุบัน ทั้งในพื้นที่ภาคใต้ และแพร่กระจายไปยังภูมิภาคอื่นด้วย ซึ่งจะเห็นได้จากจำนวนสนามวัวชน ที่มีเกือบทุกจังหวัดในภาคใต้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในจังหวัดพัทลุง และนครศรีธรรมราช มีสนามวัวชนเกือบทุกอำเภอ ส่งผลให้ราคาของวัวชนในปัจจุบัน มีราคาสูงขึ้นกว่าในอดีต

ปัจจุบัน ลูกวัวชนที่มีคุณลักษณะ และคุณสมบัติที่ดี ราคาไม่ต่ำกว่า 10,000 บาท ต่อตัว ส่วนวัวชนโตเต็มวัยราคาไม่ต่ำกว่า 50,000 บาท ต่อตัว ทำให้เจ้าของวัวชนต้องดูแล และเอาใจใส่ในการเลี้ยงดู ทั้งเรื่องอาหารการกิน การฝึกซ้อม การออกกำลังกาย การทำความสะอาดร่างกาย รวมไปถึงการดูแลสุขภาพเป็นอย่างดี เจ้าของวัวชนจะนำวัวไปตรวจสุขภาพ ฉีดยาบำรุง ถ่ายพยาธิ ก่อนที่จะมีการแข่งขันทุกครั้ง โดยให้สัตวแพทย์เป็นผู้ตรวจ

สภามหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราช ทุ่งใหญ่ เล็งเห็นความสำคัญในการดูแลสุขภาพสัตว์ใน 14 จังหวัด ของภาคใต้ จึงมีนโยบายให้คณะสัตวแพทยศาสตร์ เปิดให้บริการวิชาการ และชุมชน ปัจจุบันโรงพยาบาลสัตว์ คณะสัตวแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย ได้เปิดให้บริการตรวจสุขภาพ และรักษาวัวชน เป็นประจำทุกวันจันทร์ถึงวันศุกร์ เวลา 08.30-16.00 น. โดยมีการให้บริการ ได้แก่

1. ตรวจสุขภาพร่างกายภายนอก
2. ตรวจเลือด เพื่อตรวจค่าเลือด การทำงานของตับ และไต และตรวจหาพยาธิ และโปรโตซัวในเลือด
3. ตรวจอุจจาระ เพื่อตรวจหาไข่พยาธิ
4. การตรวจร่างกายด้วยการเอกซเรย์ และอัลตราซาวด์
5. การศัลยกรรมแก้ไขความผิดปกติต่าง ๆ โดยมีนายสัตวแพทย์เป็นผู้ตรวจ และวินิจฉัยโรค

ในกรณีที่วัวชน มีอาการป่วยที่ซับซ้อน อาจมีการวินิจฉัย และการรักษาที่แตกต่างกันออกไป ขึ้นอยู่กับอาการป่วยของสัตว์ ส่วนค่าใช้จ่ายในการรักษานั้น ก็ขึ้นอยู่กับว่าสัตว์ตรวจรักษาอะไร และความซับซ้อนของโรค โดยเบื้องต้นจะต้องเสียค่าใช้จ่าย ในส่วนของค่าตรวจวินิจฉัยโรคต่าง ๆ เช่น ค่าตรวจเลือด อุจจาระ ค่ายารักษา ในกรณีที่ต้องใช้ยา และค่าบริการทางการแพทย์ ซึ่งในสัตว์แต่ละตัวก็จะมีความแตกต่างกันไป ซึ่งระบบการให้บริการ ก็จะเหมือนกับในโรงพยาบาลคน

โดยทั่วไปแล้ว เจ้าของวัวชนจะนำวัวชนโตเต็มวัย ทั้งที่เคยแข่งขันมาแล้ว และที่ยังไม่เคยแข่งขัน มาตรวจสุขภาพร่างกายเบื้องต้น ว่ามีความพร้อม และร่างกายสมบูรณ์เพียงพอ ที่จะเข้าแข่งขันได้หรือไม่ เนื่องจากถ้าวัวชนร่างกายไม่พร้อม ก็อาจจะทำให้เจ้าของวัวสูญเสียเงินเป็น จำนวนมากในการแข่งขัน ในกรณีที่วัวชนเกิดความผิดปกติของร่างกาย ที่เจ้าของสังเกตเห็นได้ เช่น มีอาการเหนื่อยหอบง่ายในระหว่างการซ้อม ระยะเวลาในการชนลดน้อยลง วัวกินหญ้าได้น้อยลง เป็นต้น เจ้าของวัว ก็จะนำมาตรวจร่างกาย และรักษาด้วยเช่นกัน

นอกจากนี้ ในกรณีที่วัวชนเกิดการบาดเจ็บระหว่างการแข่งขัน มีบาดแผลฉีกขาดตามร่างกายจากการโดนแทง เจ้าของวัวก็จะนำวัวชนมารักษาบาดแผล และฉีดยารักษา อาการติดเชื้อแทรกซ้อน ป้องกันการเกิดความสูญเสีย หลังการแข่งขันด้วย ส่วนในกรณีอื่น ๆ ก็สามารถนำสัตว์มารักษาได้เช่นกัน เช่น ลูกโคท้องเสีย เหนื่อยหอบ ไม่กินอาหาร เป็นต้น

ความรู้ในการดูแล และรักษาวัวชนนั้น ส่วนใหญ่แล้วเจ้าของวัวชนยังขาดความรู้ และความเข้าใจในการดูแลรักษา และป้องกันโรคสัตว์อยู่มาก และมีความเชื่อบางความเชื่อ ที่ขัดกับหลักการรักษา และป้องกันโรคในสัตว์อยู่ ดังนั้น เมื่อเจ้าของวัวชนมารับบริการ สัตวแพทย์จะให้ความรู้เกี่ยวกับการดูแล รักษา และป้องกันโรค ให้แก่เจ้าของสัตว์ด้วย เช่น โปรแกรมการฉีดวัคซีน ป้องกันโรคปาก และเท้าเปื่อย ซึ่งเป็นโรคระบาดในสัตว์กับคู่ ซึ่งจะต้องฉีดป้องกันทุก 6 เดือน และแนวทางการป้องกัน การแพร่ระบาดของโรคปากเท้าเปื่อย ในกรณีที่เกิดโรคระบาด โปรแกรมการถ่ายพยาธิ เป็นต้น ในบางกรณีเจ้าของวัวชน ก็จะมาขอคำปรึกษา จากสัตวแพทย์ได้โดยตรง

การเลี้ยง และดูแลสุขภาพวัวชนในปัจจุบัน มีพัฒนาไปมากเมื่อเทียบกับในอดีต เจ้าของวัวชนหันมาให้ความสำคัญ กับการดูแลสุขภาพวัวชนมากขึ้น เนื่องจากมีผลต่อการได้เปรียบในการแข่งขัน หากวัวชนมีสุขภาพดี จะมีความแข็งแรง และสามารถต่อสู้กับคู่ต่อสู้ได้ ดังนั้น งานการดูแลรักษา และงานด้านสัตวแพทย์ จึงมีความสำคัญ และมีบทบาท มากยิ่งขึ้นในวงการวัวชนภาคใต้ และยังเป็นการช่วยพัฒนาความรู้ และการวิจัยทางด้านวัวชน ในภาคใต้ให้มีมากขึ้น ในอนาคต

ติดตาม โปรแกรมวัวชน ผลวัวชน ข่าวสารวัวชน รวดเร็วก่อนใครได้ที่: เพจเฟสบุ๊ค วัวชนแดนใต้888 หรือแอดมาที่: @BULLFIGHT888