การส่งเสริมการขยายสายพันธุ์วัวชนในชุมชน

การส่งเสริมการขยายสายพันธุ์วัวชนในชุมชน วัวที่นำมาเป็นวัวชนจะต้องเป็นพันธุ์ไทยเฉพาะ โดยมีการเสนอแนวทางในการขยายสายพันธุ์วัวชน

การเลี้ยงวัวชนมีการเลี้ยงกันมานาน แต่เพิ่งจะมาเป็นที่นิยมมากขึ้นในปัจจุบัน ทั้งในพื้นที่ภาคใต้และแพร่กระจายไปยังภูมิภาคอื่นด้วย ซึ่งจะเห็นได้จากจำนวนสนามวัวชนที่มีเกือบทุกจังหวัดในภาคใต้ การเลี้ยงวัวชน วิถีชีวิตของ คนเลี้ยงวัวชนในชุมชน จะต้องอยู่กิน หลับนอนกับวัว และดูแลสุขภาพ เสมือน หนึ่งว่าเป็นบุคคลในครอบครัว บ่อยครั้งที่วัวได้รับการเลี้ยงดูดีกว่าบุคคลในครอบครัว ทั้งลูก และเมียต่างก็ยอมรับสภาพดังกล่าว เพราะพวกเขาต่างถือว่าวัวก็คือ “หุ้นส่วนชีวิต” ของเขา ด้วยเช่นกัน

วัวชนในปัจจุบัน มีการพัฒนามากเมื่อเทียบกับในอดีต เจ้าของวัวชนหันมาให้ ความสำคัญการดูแลสุขภาพวัวชนมากขึ้น เนื่องจากมีผลต่อการได้เปรียบในการแข่งขัน หากวัว ชนมีสุขภาพที่ดีจะมีความแข็งแรง และสามารถต่อสู้กับคู่ต่อสู้ได้ ดังนั้นในการดูแลรักษาและการด้านสัตว์แพทย์จึงมีความสำคัญ และมีบทบาทมากยิ่งขึ้นในวงการวัวชนในภาคใต้ และ ยังเป็นการช่วยการพัฒนาความรู้ และการศึกษาวิจัยทางด้านวัวชนในภาคใต้ให้มีมากขึ้นใน อนาคตข้างหน้าการเลี้ยงวัวชน ต้องใช้เวลาและความอดทน โดยในการเลี้ยงวัวชนนั้นเป็น ภูมิปัญญาที่ถ่ายทอดสืบต่อกันมา

เริ่มตั้งแต่การคัดเลือกวัวชนก็คือ การคัดเลือกปรับปรุง พันธุ์วัวเนื้ออย่างดี วัวชนไม่ต้องการบั้นท้ายใหญ่เหมือนวัวเนื้อ ต้องการตะโพกเรียวเล็กเหมือน สิงโต เพื่อความคล่องตัวในการขับเคลื่อนเวลาชน แต่ต้องการคร่อมอกใหญ่ เพราะเวลาชน ต้องการแรงกดยันคู่ต่อสู้บริเวณสองขาหน้าเป็นหลัก ซึ่งในชุมชนหนองเพ็งกรอ วัวชนทุกตัว จะต้องตื่นตั้งแต่ตี 5 เพื่อกินหญ้า แล้วพาไปเดินวิ่งออกกำลังกาย รวมทั้งฝึกเดินวง เดินขึ้นเนิน และแทงดิน เพื่อเพิ่มความฟิตให้มากที่สุด แล้วกลับมากินหญ้า อาบน้ำ และเช็ดตัว จากนั้น ในช่วงบ่ายก็ต้องพาไปเดินวิ่งออกกำลังกายอีกรอบ ก่อนพากลับมากินหญ้า อาบน้ำ และนอน พักยาวถึงเช้ามืด ซึ่งบางวันก็จะมีการให้อาหารเสริม นวดตัว และทำความสะอาดตามจุดต่าง ๆ เพิ่มเป็นพิเศษ เพื่อให้วัวชนมีความสมบูรณ์มากที่สุด

ทั้งนี้ด้วยขั้นตอนที่มากมาย และการดูแลที่แสนพิถีพิถัน สำหรับวัวชนโดยทั่วไปเมื่อถึงวัยเจาะจมูก หรือ อายุเกือบ 1ปี จะมีมูลค่าประมาณตัวละ 1-2หมื่นบาท ขึ้นอยู่กับคุณภาพของสายพันธุ์ กระทั่งอายุราว 5ปี ก็เริ่มจะนำไปประลองกำลังตามสถานที่ต่าง ๆ ได้แล้ว และบางตัวที่มีความ แข็งแรงสมบูรณ์สูง อาจชนได้ถึงอายุ15ปี ซึ่งแต่ละปีจะชนได้ประมาณ 3ครั้ง ขึ้นอยู่กับบาดแผลจากการลงกรำศึกในแต่ละครั้งว่ารุนแรงมากน้อยแค่ไหนอย่างไรก็ตามวัวชนตัวที่เก่งๆยังสามารถสร้างรายได้ให้เจ้าของเพิ่มอีกทางหนึ่งด้วยการรับจ้างผสมพันธุ์หรือรีดน้ำเชื้อซึ่งกำลังเป็นที่ต้องการสูงเช่นกันซึ่งการเลี้ยงวัวชนให้มีความสมบูรณ์แข็งแรงนั้นขึ้นอยู่กับผู้เลี้ยงแต่ละคน

ซึ่งวัวที่นำมาเป็นวัวชนนั้น จะต้องเป็นพันธุ์ไทยเฉพาะ ซึ่งเจ้าของจะเป็นผู้ดำเนินการผสมพันธุ์วัว หลังจากนั้นจะคัดเลือกวัวลูกคอกที่มีลักษณะดีเพื่อนำมาเป็นวัวชน มีอายุได้ราว 4 – 6 ปี โดยจัดว่าอยู่ในวัยหนุ่มถึกเต็มที่เหมาะที่จะนำมาชน วัวที่จะถูกคัดเลือกมาให้เป็นวัวชนได้นั้น จะต้องมีลักษณะจำเพาะที่แตกต่างจากวัวปกติไป โดยมีการเสนอแนวทางในการขยายสายพันธุ์วัวชนไว้ดังนี้

1.แนวทางการส่งเสริมเศรษฐกิจชุมชน แนวทางส่งเสริมเศรษฐกิจชุมชนพบว่า การขยายพันธุ์วัวชนในชุมชนทำให้เศรษฐกิจของชุมชนดีขึ้น เนื่องจากสร้างอาชีพหลาย ๆ อย่างให้กับคนที่ว่างงานในชุมชน การขยายสายพันธุ์วัวชนของในชุมชน ทำให้เศรษฐกิจในชุมชนดีขึ้น มีการสร้างรายได้ให้กับชาวบ้านในหลายส่วนด้วย เช่น ผู้ที่ปลูกหญ้าเลี้ยงวัวขาย ชาวบ้านที่รับจ้างเลี้ยงวัว ร้านขายอุปกรณ์เกี่ยวกับวัวชน

2.แนวทางการส่งเสริมกลุ่มอาชีพ ควรมีการจัดตั้งเป็นกลุ่มอาชีพผู้ขยายสายพันธุ์วัวชนในชุมชน เพื่อเป็นการสร้างความเข้มแข็งให้กับกลุ่มอาชีพ และเพื่อได้รับการสนับสนุน และส่งเสริมให้กับกลุ่ม มีการอบรมความรู้เกี่ยวกับการขยายพันธุ์วัวชน การผสมเทียม เป็นต้น เพื่อเป็นสนับสนุนอาชีพอื่น ๆ ที่เกี่ยวเนื่องกับอาชีพนี้ เช่น กลุ่มผู้ปลูกหญ้าเลี้ยงวัว กลุ่มทำสินค้าเกี่ยวกับวัวชน ร้านขายสินค้าเกี่ยวกับวัวชน

3.แนวทางการส่งเสริมสายพันธุ์วัวชน ควรรักษาสายพันธุ์วัวชนแท้ๆของพื้นที่นั้นๆเอาไว้ เพื่อขยายพันธุ์ไปโดยไม่มีสายพันธุ์อื่นผสม อยากให้เจ้าหน้าที่ปศุสัตว์มาช่วยพัฒนาสายพันธุ์ โดยการผสมเทียม หรือการใช้พ่อพันธุ์ในการผสม ควรมีการเก็บน้ำเชื้อของวัวชนที่มีสายเลือดนักสู้ ชนะการชนในทุกๆ สนามไว้ ควรมีการพัฒนาสายพันธุ์วัวชนเพื่อให้ได้สายพันธุ์ที่มีความอดทน รูปร่างโครงสร้างตรงตามตำรา ควรส่งเสริมกีฬาวัวชนเพื่อใช้เป็นกลยุทธ์ในการอนุรักษ์สายพันธุ์วัวชน ควรมีการศึกษาสำรวจพันธุ์ สายพันธุ์วัวพื้นเมือง ในภูมิภาคต่าง ๆ และนำมาจัดสร้างฝูงพันธุ์วัวชนให้ชัดเจน หรืออาจส่งเสริมการผสมระหว่างสายพันธุ์ในภูมิภาคอื่น ๆ เพื่อให้ได้ลักษณะเด่น ๆ ของแต่ละพันธุ์มาอยู่รวมกัน

4.แนวทางการสืบทอดองค์ความรู้การผสมพันธุ์วัวชน ควรมีการจัดตั้งเป็นแหล่งการเรียนรู้เป็นศูนย์การเรียนรู้และขยายสายพันธุ์วัวชน เพื่อแนวทางในการสืบสานสืบทอดการอนุรักษ์การเลี้ยงวัวชนอย่างเป็นรูปธรรมนั้น จำเป็นต้องมีการจัดแหล่งการเรียนรู้ภูมิปัญญาของการเลี้ยงวัวชน โดยการนำความรู้ที่มีมาเผยแพร่และบูรณาการให้เข้ากับกิจกรรมนันทนาการ เปิดให้ประชาชนได้เข้ามาเยี่ยมชมศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับการเลี้ยงวัวชน ศูนย์เรียนรู้สามารถจัดทำเป็นแหล่งท่องเที่ยว แหล่งเรียนรู้เกี่ยวกับวัวชนให้ผู้ที่สนใจได้ด้วย เป็นการสร้างรายได้ให้กับชุมชนอีกทางหนึ่งด้วย การร่วมมือกับหน่วยงานต่าง ๆ เช่น ปศุสัตว์ เพื่อขยายพันธุ์ให้คงอยู่โดยให้ปศุสัตว์ช่วยในการผสมพันธุ์โคพื้นเมือง เพื่อให้ได้สายพันธุ์ที่ดีที่สุด ควรมีการเก็บน้ำเชื้อของวัวชนที่มีสายเลือดนักสู้ ชนะการชนในทุก ๆ สนาม ควรมีการพัฒนาสายพันธุ์วัวชนเพื่อให้ได้สายพันธุ์ที่มีความอดทน รูปร่างโครงสร้างตรงตามตำรา ควรส่งเสริมกีฬาวัวชนเพื่อใช้เป็นกลยุทธ์ในการอนุรักษ์สายพันธุ์วัวชน ควรส่งเสริมการอนุรักษ์ และให้ความสำคัญต่อสายพันธุ์วัวพื้นเมืองแท้ควรมีการศึกษาสำรวจพันธุ์ สายพันธุ์วัวพื้นเมือง ในภูมิภาคต่าง ๆ และนำมาจัดสร้างฝูงพันธุ์วัวชนให้ชัดเจน หรืออาจส่งเสริมการผสมระหว่างสายพันธุ์ในภูมิภาคอื่น ๆ เพื่อให้ได้ลักษณะเด่น ๆ ของแต่ละพันธุ์มาอยู่รวมกัน

ติดตาม โปรแกรมวัวชน ผลวัวชน ข่าวสารวัวชน รวดเร็วก่อนใครได้ที่เพจเฟสบุ๊ค วัวชนแดนใต้888 หรือแอดมาที่ @BULLFIGHT888